Bệnh trào ngược dạ dày thực quản: nguyên nhân và cách chữa trị
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản đang ngày càng trở nên phổ biến. Nó gây ra nhiều bất tiện về sức khỏe và cuộc sống sinh hoạt hằng ngày cho người bệnh. Mà nếu không được điều trị bệnh này sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên, có nhiều khi bạn lại không biết mình đang bị căn bệnh này.
Vậy bệnh trào ngược dạ dày – thực quản là gì? Những nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh này ra sao? Hãy cùng Rockit tìm hiểu qua bài viết dưới đây để nắm rõ thêm thông tin nhé!
Trào ngược axit và trào ngược dạ dày – thực quản là gì?
Quá trình lượng axit trong dạ dày của bạn di chuyển trào ngược lên thực quản được gọi là trào ngược axit. Nhưng nếu người nào đó có các triệu chứng trào ngược axit hơn hai lần trong một tuần, thì bạn đã mắc phải một bệnh lý được gọi là bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD).
Theo Viện Tiểu đường và Tiêu hóa và Bệnh thận Quốc gia, trào ngược dạ dày – thực quản ảnh hưởng đến khoảng hơn 20 phần trăm người dân ở Việt Nam. Nếu không được điều trị, bệnh lý này có thể sẽ gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe của bạn.
Xem thêm chia sẻ khác: Bệnh thấp khớp: triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
Triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản
Trào ngược axit có thể gây ra cảm giác nóng rát và khó chịu ở ngực, cơn nóng rát này cũng tỏa ra về phía cổ của bạn. Cảm giác này được gọi là ợ nóng.
Nếu bạn bị trào ngược axit, phần cổ họng và lưỡi của bạn sẽ bị chua hoặc đắng. Cảm giác này sẽ khiến phần thức ăn hoặc chất lỏng bạn đã tiêu hóa từ dạ dày trào ngược trở lại vào miệng.
Trong một số trường hợp, trào ngược dạ dày – thực quản có thể gây khó nuốt. Đôi khi còn có thể dẫn đến các vấn đề về hô hấp như ho mãn tính hoặc hen suyễn.
Nguyên nhân của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản
Cơ thắt thực quản dưới (LES) là một dải cơ tròn ở cuối thực quản của bạn. Khi cơ thắt thực quản dưới hoạt động đúng cơ chế, nó sẽ thư giãn và mở ra khi bạn nuốt, sau đó sẽ thắt chặt và đóng lại.
Trào ngược axit xảy ra khi cơ thắt thực quản dưới của người bệnh không thắt chặt hoặc hoạt động đúng cách. Từ đó các chất đã tiêu hóa từ dạ dày sẽ trào ngược về thực quản.
Xem thêm bài viết: Chứng rối loạn da: triệu chứng, nguyên nhân và cách chữa trị
Các cách điều trị trào ngược dạ dày – thực quản
Để ngăn ngừa và làm giảm bớt các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản, bác sĩ có thể sẽ khuyên bệnh nhân thay đổi chế độ ăn uống hoặc các thói quen sinh hoạt hằng ngày khác.
Bác sĩ cũng sẽ đề nghị bạn sử dụng một số loại thuốc, ví dụ như:
- Thuốc kháng axit.
- Thuốc kháng histamin H2 (thuốc ức chế thụ thể H2).
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI).
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc ức chế thụ thể H2 hoặc PPI mạnh hơn. Nếu chứng trào ngược dạ dày – thực quản nghiêm trọng và các phương pháp điều trị bằng thuốc không thể đáp ứng được, bác sĩ sẽ khuyến nghị về việc phẫu thuật.
Phẫu thuật để điều trị trào ngược dạ dày – thực quản
Trong hầu hết các trường hợp, thay đổi thói quen trong cuộc sống và sử dụng thuốc đã là đủ để ngăn ngừa và làm giảm các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản. Tuy nhiên, trong những trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật là phương pháp cần thiết và hiệu quả nhất cho bệnh lý này.
Bác sĩ sẽ đề nghị phẫu thuật nếu như việc thay đổi các thói quen sinh hoạt và sử dụng thuốc không làm giảm đi các triệu chứng của bệnh. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ đề nghị phẫu thuật nếu tình trạng bệnh của bạn đã gặp phải các biến chứng khác nghiêm trọng hơn.
Xem thêm bài viết: Bệnh viêm xương khớp: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày – thực quản
Trong trường hợp bác sĩ nghi ngờ bạn có thể bị trào ngược dạ dày – thực quản, họ sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe và hỏi về các triệu chứng nào bạn đang gặp phải.
Bác sĩ có thể sử dụng một hoặc nhiều quy trình sau đây để xác nhận chẩn đoán hoặc kiểm tra các biến chứng của bệnh:
- Nuốt barium: sau khi uống dung dịch bari, hình ảnh X quang sẽ được sử dụng để kiểm tra đường tiêu hóa trên của người bệnh.
- Nội soi trên: một ống linh hoạt với một camera nhỏ được luồn vào thực quản để kiểm tra và lấy mẫu mô (sinh thiết) nếu cần.
- Hình học thực quản: một ống linh hoạt được luồn vào thực quản để đo sức mạnh của cơ thực quản.
- Theo dõi pH thực quản: một màn hình được đưa vào thực quản để tìm hiểu xem khi nào axit dạ dày sẽ trào ngược vào đó.
Trào ngược dạ dày – thực quản ở trẻ sơ sinh
Khoảng hai phần ba trẻ em trong giai đoạn 4 tháng tuổi có triệu chứng trào ngược dạ dày – thực quản. Và có tới 10 phần trăm trẻ em dưới 1 tuổi cũng bị ảnh hưởng bởi bệnh lý này.
Bạn có thể thấy trẻ sơ sinh thường xuyên có thói quen nhổ thức ăn và bị nôn. Nhưng nếu em bé nhổ thức ăn hoặc bị nôn thường xuyên, thì chúng có thể đã bị trào ngược dạ dày – thực quản.
Các dấu hiệu và triệu chứng khác của trào ngược dạ dày – thực quản ở trẻ sơ sinh bao gồm:
- Không muốn ăn.
- Khó nuốt.
- Bị nghẹt thở.
- Thường xuyên bị nấc.
- Cảm thấy khó chịu trong lúc ăn hoặc sau khi ăn.
- Giảm cân hoặc khả năng tăng trưởng kém.
- Thường xuyên bị ho hoặc viêm phổi.
- Khó ngủ.
Có một số trong các triệu chứng trên cũng được tìm thấy ở những trẻ em bị buộc lưỡi, một tình trạng sức khỏe có thể khiến trẻ bị khó ăn.
Nếu bạn nghi ngờ trẻ có thể bị trào ngược dạ dày – thực quản hoặc một tình trạng sức khỏe khác, hãy nhanh chóng hẹn gặp bác sĩ để có thể tiến hành kiểm tra sức khỏe và có những phương pháp điều trị phù hợp nhất cho trẻ.
Xem thêm bài viết: Bệnh vẩy nến: nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị
Các yếu tố rủi ro cho trào ngược dạ dày – thực quản
Một số yếu tố có thể làm tăng khả năng phát triển bệnh trào ngược dạ dày – thực quản của bạn gồm:
- Bị béo phì.
- Đang trong thời gian mang thai.
- Thoát vị hoành.
- Rối loạn mô liên kết.
Một số thói quen sinh hoạt hằng ngày cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày – thực quản, bao gồm:
- Hút thuốc.
- Ăn quá nhiều bữa trong ngày.
- Nằm xuống hoặc ngủ ngay sau khi ăn.
- Ăn các loại thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ hoặc thực phẩm cay.
- Uống các loại đồ uống như soda, cà phê hoặc rượu.
- Sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDS), chẳng hạn như aspirin hoặc ibuprofen.
Nếu bạn có những thói quen sinh hoạt ở trên, hay nhanh chóng sửa đổi chúng để có thể giúp bạn ngăn ngừa hoặc kiểm soát các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản.
Biến chứng tiềm ẩn của trào ngược dạ dày – thực quản
Ở hầu hết mọi người, trào ngược dạ dày – thực quản không gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Nhưng trong những trường hợp hiếm gặp, nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hoặc thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Các biến chứng tiềm ẩn của trào ngược dạ dày – thực quản bao gồm:
- Viêm thực quản, khi tình trạng thực quản của bạn bị viêm.
- Hẹp thực quản, xảy ra khi thực quản của bạn bị thu hẹp hoặc thắt chặt.
- Barrett thực quản, tình trạng liên quan đến những thay đổi vĩnh viễn của niêm mạc thực quản.
- Ung thư thực quản, ảnh hưởng đến một phần nhỏ những người mắc bệnh barrett thực quản.
- Hen suyễn, tình trạng ho mãn tính hoặc các vấn đề hô hấp khác, có thể phát triển nếu bạn hít phải axit dạ dày vào phổi.
- Ăn mòn men răng, bệnh nướu răng, hoặc các vấn đề răng miệng khác.
Để giảm các biến chứng nghiêm trọng, điều quan trọng nhất là phải nhanh chóng tiến hành các bước để ngăn ngừa và điều trị các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản.
Các loại thực phẩm gây ra trào ngược dạ dày – thực quản
Ở một số người, các loại thực phẩm và đồ uống có khả năng gây ra các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản bao gồm:
- Thực phẩm nhiều chất béo.
- Thức ăn cay.
- Sô cô la.
- Trái cây họ cam quýt.
- Trái dứa
- Cà chua
- Củ hành
- Tỏi
- Cây bạc hà.
- Rượu
- Cà phê
- Trà
- Nước ngọt
Các biện pháp điều trị trào ngược dạ dày – thực quản tại nhà
Một số thói quen sinh hoạt hằng ngày và những biện pháp điều trị tại nhà có thể giúp làm giảm các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản là:
- Từ bỏ hút thuốc.
- Chế độ giảm cân lành mạnh.
- Ăn các bữa nhỏ.
- Nhai kẹo cao su sau khi ăn.
- Không nằm xuống ngay sau khi ăn.
- Tránh các thực phẩm và đồ uống gây ra các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản.
- Không mặc quần áo chật.
- Thư giãn, giảm căng thẳng.
Một số biện pháp sử dụng các loại thảo dược cũng có thể giúp bạn điều trị các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản tại nhà hiệu quả là:
- Hoa chamomile.
- Rễ cây cam thảo.
- Rễ thục quỳ.
- Cây đu trơn.
Một số nghiên cứu và người sử dụng đã cho biết sau khi uống bổ sung, các loại rượu hoặc trà có chứa các loại thảo mộc này sẽ có khả năng giảm bớt chứng trào ngược axit.
Nhưng trong một số trường hợp, các biện pháp sử dụng các loại thảo dược trên cũng có thể gây ra tác dụng phụ hoặc phản ứng với một số loại thuốc mà bạn đang sử dụng. Vì thế, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ và kiểm tra lại thật kỹ các lợi ích và rủi ro tiềm ẩn của việc sử dụng các biện pháp thảo dược này để điều trị trào ngược dạ dày – thực quản một cách hiệu quả.
Lo lắng và trào ngược dạ dày – thực quản
Một nghiên cứu vào năm 2015 cho biết, khi bạn trong trạng thái lo lắng có thể làm cho một số triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản trở nên tồi tệ hơn.
Nếu bạn nghi ngờ rằng sự lo lắng của mình đang làm cho các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản trở nên tệ hơn. Hãy nhanh chóng liên hệ và tham khảo ý kiến từ bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp và hiệu quả.
Một số biện pháp có thể giúp bạn làm giảm bớt lo lắng gồm:
- Hạn chế tiếp xúc với những hoạt động, với những người và những nơi có thể khiến bạn cảm thấy lo lắng.
- Thực hành các bài tập thư giãn, như thiền hoặc các bài tập thở sâu.
- Điều chỉnh thói quen về giấc ngủ, chế độ luyện tập thể dục hoặc các thói quen sinh hoạt hằng ngày khác.
Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn có thể bị các chứng rối loạn lo âu, họ sẽ giới thiệu bạn đến một chuyên gia sức khỏe tâm thần để chẩn đoán và điều trị. Điều trị rối loạn lo âu có thể bao gồm sử dụng thuốc, liệu pháp nói chuyện hoặc kết hợp cả hai với nhau.
Mang thai và trào ngược dạ dày – thực quản
Mang thai có thể làm tăng khả năng mắc phải bệnh trào ngược dạ dày – thực quản. Nếu bạn bị trào ngược dạ dày – thực quản trước khi mang thai, các triệu chứng có thể sẽ trở nên nghiêm trọng hơn.
Thay đổi nội tiết tố khi mang thai có thể khiến các cơ trong thực quản của bạn thư giãn thường xuyên hơn. Một bào thai đang phát triển cũng có thể gây áp lực lên dạ dày của bạn. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ axit dạ dày dễ bị trào ngược vào thực quản của bạn hơn.
Nhiều loại thuốc được sử dụng để điều trị trào ngược dạ dày – thực quản vẫn sẽ đảm bảo an toàn trong khi mang thai. Nhưng trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên tránh một số thuốc kháng axit hoặc các phương pháp điều trị khác.
Hen suyễn và GERD
Có nhiều thống kê đã báo cáo rằng hơn 75 phần trăm những người mắc bệnh hen suyễn cũng sẽ dễ mắc phải trào ngược dạ dày – thực quản.
Thực chất sẽ cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu mối quan hệ chính xác giữa hen suyễn và trào ngược dạ dày – thực quản. Có nhiều khả năng trào ngược dạ dày – thực quản sẽ làm cho các triệu chứng hen suyễn trở nên nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, hen suyễn và một số loại thuốc trị hen suyễn cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh trào ngược dạ dày – thực quản.
Nếu bạn bị hen suyễn và trào ngược dạ dày – thực quản, điều quan trọng nhất là bạn phải có những phương pháp để đồng thời kiểm soát cả hai tình trạng một cách hiệu quả.
Hội chứng ruột kích thích và trào ngược dạ dày – thực quản
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một bệnh lý có thể ảnh hưởng đến ruột già của bạn. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Đau bụng
- Đầy hơi
- Táo bón
- Tiêu chảy
Theo một đánh giá gần đây, các triệu chứng liên quan đến trào ngược dạ dày – thực quản ở những người mắc hội chứng ruột kích thích sẽ phổ biến hơn so với những người bình thường khác.
Nếu bạn có các triệu chứng của cả hội chứng ruột kích thích và trào ngược dạ dày – thực quản, hãy nhanh chóng gặp và xin những lời khuyên từ bác sĩ. Bác sĩ có thể sẽ đề nghị bạn thay đổi chế độ ăn uống, sử dụng các loại thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác phù hợp nhất với bạn.
Uống rượu và trào ngược dạ dày – thực quản
Ở một số người bị trào ngược dạ dày – thực quản, các loại thực phẩm và đồ uống sẽ làm cho các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Trong đó có các loại đồ uống có chứa cồn.
Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, bạn có thể uống rượu ở một mức độ vừa phải. Tuy nhiên, đối với một số người, ngay cả một lượng rượu rất nhỏ, thậm chí khi bạn kết hợp rượu với nước ép trái cây, cũng sẽ làm cho các triệu chứng của trào ngược dạ dày – thực quản trở nên nghiêm trọng hơn.
Sự khác biệt giữa trào ngược dạ dày – thực quản và ợ nóng
Chứng ợ nóng là triệu chứng phổ biến của trào ngược axit mà hầu hết mọi người đều có thể trải qua. Nhìn chung, chứng ợ nóng xuất hiện thỉnh thoảng không phải là tình trạng đáng phải lo ngại. Nhưng nếu bạn bị ợ nóng hơn hai lần một tuần thì bạn có nguy cơ bị trào ngược dạ dày – thực quản.
Trào ngược dạ dày – thực quản là một loại trào ngược axit mãn tính có thể gây ra các biến chứng nếu không được điều trị. Vì thế, hãy thật sự cân nhắc nếu bạn đang mắc phải bệnh lý này. Tìm kiếm và áp dụng các phương pháp điều trị sẽ là điều cần thiết để giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh.
Hy vọng những thông tin trên đã cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quát về bệnh trào ngược dạ dày – thực quản. Hãy chia sẻ với chúng tôi thêm những thông tin khác nếu bạn biết nhé!
Hoài Phương
Hoài Phương - Biên tập biên viên chính thức tại Rockit Online. Trang chuyên chia sẻ các tin tức, sức khỏe, gia đình và những bí kíp làm đẹp hay cho mọi người. Hoài Phương rất mong quý độc giả hãy đóng góp ý kiến thông qua các bình luận của bài viết. Xin cảm ơn.
