Nguyên nhân và phương pháp điều trị mụn trứng cá ở người trưởng thành
Mụn trứng cá thường bắt đầu bùng phát một cách vô tội vạ. Đầu tiên là da bạn sẽ xuất hiện một nốt mụn sưng đỏ và sau đó chúng thường xuyên tái phát trên má, cằm hoặc trán của.Rất nhiều người trưởng thành bị mụn kéo dài là do điều trị và quá trình chăm sóc da không đúng cách ở tuổi dậy thì.
Nếu mụn khởi phát chủ yếu do sự thay đổi hormone ở tuổi dậy thì, thì ở tuổi trưởng thành mụn lại xuất hiện từ nhiều yếu tố khác, đặc biệt nguyên nhân gây ra mụn là các tác động từ môi trường bên ngoài. Bây giờ hãy cùng Rockit tìm hiểu về sự khác nhau giữa mụn trứng cá ở người trưởng thành và mụn trứng cá ở tuổi thiếu niên, cũng như các phương pháp điều trị mụn trứng cá cho người trưởng thành đúng cách và hiệu quả nhất.
Mụn trứng cá ở người trưởng thành là gì và nó khác với mụn trứng cá ở tuổi thiếu niên như thế nào?
Mụn trứng cá thường chỉ xuất hiện ở lứa tuổi thiếu niên, nhưng trên thực tế thì mụn trứng cá có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai và ở bất cứ giai đoạn nào của cuộc đời của họ. Da của bạn sẽ bị nổi mụn khi các nang lông và các tuyến bã nhờn bị tắc nghẽn do bụi bẩn, tế bào da chết và các loại vi khuẩn gây mụn.
Hormone thường là nguyên nhân gây ra mụn trứng cá ở tuổi thiếu niên. Đó là bởi vì khi bạn đến tuổi dậy thì, cơ thể của bạn sẽ sản xuất ra một loại hormone gọi là androgen xuất hiện ở cả con trai và con gái. Androgen làm cho các tuyến dầu xuất hiện nhiều hơn, dẫn đến tình trạng bã nhờn bị dư thừa, làm tắc nghẽn các nang lông và gây ra sự phát triển quá mức của vi khuẩn Propioni bacterium acnes. Đây là nguyên nhân gây ra mụn trứng cá ở lứa tuổi thanh thiếu niên.
Mụn trứng cá ở người đã trưởng thành, hay còn được gọi là mụn trứng cá sau tuổi vị thành niên nằm sâu hơn nhiều trong các lớp da (không giống như mụn trứng cá ở tuổi thiếu niên nằm trên bề mặt da). Nó làm cho làn da của bạn bị:
- Đau đớn hơn so với mụn trứng cá ở tuổi thiếu niên và là một chu kỳ lặp lại.
- Trong khi mụn trứng cá ở tuổi thiếu niên thường biến mất một khi cơ thể của bạn điều chỉnh các hormone, thì mụn trứng cá ở người trưởng thành có thể tồn tại lâu dài và khó long biến mất.
- Mụn u nang ( mụn u nang hầu hết là các vết sưng thường có mặt ở trên trán và xương hàm của bạn )
- Viêm da, làm cho làn da của bạn để lại nhiều vết thâm và tồn tại lâu dài.
Có rất nhiều yếu tố và nguyên nhân khác nhau khiến mụn trứng cá trở thành một nỗi ám ảnh dành cho những người trưởng thành. Hãy cùng nhau khám phá những yếu tố và nguyên nhân này là gì nhé.
Các yếu tố nguyên nhân gây ra mụn trứng cá ở người trưởng thành
Mang thai và chu kỳ kinh nguyệt
Đây là hai nguyên nhân chính kích hoạt sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể phụ nữ. Khi mang thai, đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ nhất và thứ hai, nồng độ androgen tăng lên trong cơ thể bạn. Điều này làm cho tuyến bã nhờn hoạt động nhiều hơn và tạo ra nhiều bã nhờn hơn, và gây ra mụn.
Tương tự đó, trong chu kỳ kinh nguyệt, các hormone khác nhau sẽ thay nhau chi phối chu kỳ kinh nguyệt của bạn. Chẳng hạn, hormone estrogen chi phối nửa đầu chu kỳ kinh nguyệt của bạn trong khi hormone progesterone sẽ thống trị nửa sau chu kỳ kinh nguyệt của bạn. Vì vậy, những thay đổi trong hormone sẽ xuất hiện trên da của bạn. Nồng độ progesterone quá cao kích thích sản xuất bã nhờn, gây bít lỗ chân lông và gây ra mụn trứng cá.
Sử dụng thuốc ngừa thai
Các hormone trong thuốc ngừa thai ngăn chặn việc sản xuất androgen. Một số loại thuốc ngừa thai (chẳng hạn như thuốc chỉ có proestin) có thể làm mất cân bằng nội tiết tố của bạn, cơ thể của bạn sẽ mất ít nhất năm tháng để điều chỉnh lại điều này. Vì vậy, nếu bạn đang sử dụng thuốc ngừa thai thường xuyên nhưng lại ngừng không sử dụng nữa một cách đột ngột. Và kết quả là làn da của bạn sẽ có rất nhiều mụn, do cơ thể của bạn sẽ khó điều chỉnh được theo sự thay đổi hormone bất thình lình này.
Mãn kinh
Phụ nữ mãn kinh (phụ nữ ở độ tuổi 40 và 50) thường bị mụn trứng cá. Điều này là do khi kinh nguyệt của bạn kết thúc, cơ thể của bạn có sự thay đổi nồng độ hormone. Sự suy giảm nồng độ estrogen hoặc tăng nồng độ testosterone, có thể gây ra mụn. Một số phụ nữ mãn kinh phải trải qua liệu pháp thay thế Hormone (HRT) để giảm bớt các triệu chứng mãn kinh của họ. Trong liệu pháp HRT, một loại hormone khác gọi là progestin được đưa vào cơ thể bạn để thay thế estrogen và progesterone bị mất trong thời kỳ mãn kinh. Điều này cũng làm cho làn da của bạn bị mụn trứng cá.
Buồng trứng đa nang
Thông thường, các u nang nhỏ hình thành ở các cạnh bên ngoài của buồng trứng, gây ra Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) ở phụ nữ. Tình trạng sinh sản này gây ra sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể bạn. PCOS là lý do đằng sau sự tăng lên của hormone androgen trong cơ thể phụ nữ, và gây ra mụn trứng cá.
Các yếu tố bên ngoài khác như:
- Sử dụng sản phẩm trang điểm, mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc da khác: Những sản phẩm này có thể làm bí lỗ chân lông của bạn và gây ra mụn trứng cá. Và nếu như bạn có làn da dễ bị mụn trứng cá, những sản phẩm này có thể làm cho tình trạng mụn của bạn trở nên tồi tệ hơn.
- Mức độ căng thẳng: Sự trưởng thành thường rất khó khăn, đi kèm theo đó là rất nhiều căng thẳng khi bạn phải đối diện với nhiều vấn đề xảy ra hàng ngày. Và căng thẳng làm cho tình trạng mụn trứng cá ở phụ nữ trưởng thành càng nặng hơn.
Một nghiên cứu cho biết căng thẳng mãn tính làm tăng sản xuất hormone androgen thượng thận ở phụ nữ trưởng thành, gây ra sản xuất bã nhờn dư thừa, dẫn đến tình trạng mụn trứng cá.
Một nghiên cứu khác cho biết khi cảm xúc của bạn không được tốt, trục hạ đồi thị – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA) của cơ thể bạn sẽ được kích hoạt và giải phóng cortisol (hormone gây căng thẳng). Hormone giải phóng corticotropin (CRH), một yếu tố của trục HPA, cũng liên quan đến phản ứng gây căng thẳng và kích thích sản xuất bã nhờn, gây ra mụn trứng cá ở người trưởng thành.
- Yếu tố di truyền: Một nghiên cứu liên quan đến những bệnh nhân bị mụn trứng cá nặng (từ 25-55 tuổi) cho thấy khoảng 50% trong số họ có người thân (cha mẹ hoặc anh chị em) bị mụn trứng cá sau tuổi vị thành niên (hoặc mụn trứng cá trưởng thành). Vì vậy, mụn trứng cá ở người trưởng thành có thể cũng là một yếu tố di truyền.
- Yếu tố môi trường: Một nghiên cứu cho thấy mụn trứng cá thường phổ biến ở những người thuộc xã hội hiện đại hóa. Điều này cũng cho thấy rằng mụn trứng cá không chỉ do yếu tố di truyền, mà còn do các yếu tố môi trường khác nhau và sự thay đổi trong lối sống cũng ảnh hưởng đến tình trạng này. Hơn nữa, da ở người trưởng thành tiếp xúc với hóa chất thường xuyên (có trong các sản phẩm trang điểm và chăm sóc da) một cách thường xuyên, điều này cũng gây ra mụn trứng cá.
Một số thói quen khác cũng gây ra mụn trứng cá ở người trưởng thành, chẳng hạn như không rửa mặt kỹ, không uống nhiều nước và sử dụng thuốc corticosteroid cũng góp phần hình thành mụn trứng cá. Các dấu hiệu và triệu chứng của mụn trứng cá thay đổi từ người này sang người khác, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng.
Những triệu chứng phổ biến của mụn trứng cá gồm:
- Những đốm đen nhỏ với lỗ chân lông mở ngay chính giữa, được gọi là mụn đầu đen.
- Các vết sưng nhỏ (bên trong có màu trắng) dưới da của bạn, được gọi là mụn đầu trắng.
- Các vết sưng đỏ và viêm tái phát chứa đầy mủ (thường được gọi là sẩn và mụn mủ).
- Khối u dưới da. Nó thường cứng và gây ra một chút đau đớn cho bạn (được gọi là mụn bọc).
- Khối u dưới da gây đau và nhức nhói, và thường chứa đầy mủ (được gọi là mụn u nang).
Từ điều kiện sức khỏe tiềm ẩn đến môi trường và lối sống của bạn, nhiều vấn đề khiến mụn trứng cá ở người trưởng thành trở thành một vấn gây ra rất nhiều khó chịu cho bạn. Mặc dù nó khá cứng đầu và phải mất nhiều tháng hoặc nhiều năm để chữa lành, mụn trứng cá ở người trưởng thành vẫn có thể điều trị được.
Điều trị mụn trứng cá cho người trưởng thành như thế nào
Vì mụn trứng cá ở người trưởng thành nghiêm trọng hơn so với mụn trứng cá ở lứa tuổi thiếu niên, vì vậy tốt nhất là bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu. Đừng cố gắng điều trị tình trạng này bằng thuốc không kê đơn. Bác sĩ thường kê toa thuốc bôi hoặc thuốc uống hoặc kết hợp cả hai để điều trị mụn trứng cá ở người trưởng thành. Dưới đây là một vài phương pháp điều trị mà bác sĩ có thể đề xuất tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá của bạn:
Kem Retinoid
Kem retinoid giúp làm tắc nghẽn các nang. Nó có thể điều trị các tổn thương từ nhẹ đến trung bình và cũng được sử dụng để dưỡng da. Retinoids hoạt động tốt nhất cho cả mụn viêm và không viêm. Các retinoids thường có sẵn Adapalene, Tretinoin, Retinaldehyd, Beta-retinoyl và Tazarotene. Tỷ lệ và nồng độ của các thành phần này được sử dụng để điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá của bạn.
Benzoyl peroxide
Đây là một trong những thành phần phổ biến nhất được sử dụng để điều trị mụn trứng cá. Benzoyl Peroxide thường có sẵn ở các sản phẩm khác nhau như kem, nước thơm, gel và rửa mặt. Thuốc bôi này có đặc tính kháng khuẩn và có thể điều trị mụn trứng cá từ nhẹ đến trung bình.
Axit salicylic
Axit salicylic được sử dụng như một thành phần comedolytic (ngăn ngừa mụn trứng cá) và khi được sử dụng kết hợp với các thành phần khác, axit salicylic có thể điều trị mụn trứng cá từ nhẹ đến trung bình.
Axit azelaic
Azelaic acid là một thành phần phổ biến trong các loại kem làm giảm mụn và thường có sẵn ở nồng độ 10% đến 20%. Một nghiên cứu cho thấy axit azelaic có hiệu quả trong điều trị mụn trứng cá và viêm da.
Lactate Lotion (Hoặc axit lactic)
Áp dụng kem dưỡng da với axit lactic giúp giảm số lượng nhân mụn, u nang và tổn thương do viêm da gây ra.
Gel axit picolinic (10%)
Gel này có đặc tính kháng khuẩn, kháng vi-rút và điều hòa miễn dịch (một tác nhân điều chỉnh các phản ứng miễn dịch của bạn). Một nghiên cứu cho thấy rằng khi áp dụng hai lần mỗi ngày trong 12 tuần, gel axit picolinic rất hiệu quả trong điều trị mụn trứng cá.
Gel Dapsone (5%)
Dapsone gel cũng có đặc tính chống viêm và kháng khuẩn. Nó được coi là an toàn và hiệu quả trong điều trị mụn trứng cá khi sử dụng một mình và kết hợp với các loại thuốc khác.
Ngoài những loại thuốc này, còn có nhiều biện pháp tự nhiên và thực vật có thể chữa lành mụn trứng cá nhẹ. Các biện pháp tự nhiên sẽ không cung cấp cho bạn kết quả nhanh chóng và có thể mất nhiều thời gian hơn để cải thiện tình trạng da của bạn. Tuy nhiên, trước khi thử bất kỳ biện pháp tự nhiên nào, bạn cần hỏi ý kiến của bác sĩ da liễu của bạn (trong trường hợp bạn đã trải qua điều trị cho mụn trứng cá).
Làm thế nào để thoát khỏi mụn trứng cá ở người lớn với các biện pháp khắc phục tại nhà
Dưới đây là các biện pháp khắc phục tại nhà mà bạn có thể thử để điều trị mụn trứng cá.
Trà xanh
Dùng chiết xuất trà xanh để đắp lên da mặt của bạn giúp giảm sản xuất bã nhờn và điều trị mụn trứng cá do sự hiện diện của polyphenol. Cả hai cách dùng trà xanh để đắp lên da và uống trà xanh đều giúp ngăn ngừa mụn trứng cá xuất hiện trên da của bạn.
Cách dùng trà xanh
Bạn có thể sử dụng trà xanh một cách thường xuyên (không quá 3 cốc mỗi ngày) hoặc sử dụng kem hoặc gel với chiết xuất trà xanh 2%. Bạn thậm chí có thể ngâm trà xanh vào trong nước và sử dụng nước đó để đắp lên mặt của bạn.
Chiết xuất quế
Trong một nghiên cứu, chiết xuất quế cho thấy tác dụng ức chế Propioni bacterium acnes do đặc tính chống viêm và kháng khuẩn của quế. Các nghiên cứu gần đây kết luận rằng chiết xuất từ quế có thể được sử dụng để phát triển các chế phẩm ngăn ngừa mụn trứng cá.
Cách dùng quế
Sử dụng tinh dầu quế (pha loãng với dầu thực vật) để điều trị mụn trứng cá. Bạn cũng có thể trộn chiết xuất quế (vỏ bột hoặc dầu quế) với mật ong và thoa lên vùng bị ảnh hưởng bởi mụn trứng cá.
Mật ong
Mật ong thể hiện hoạt động kháng khuẩn. Nó có độ ẩm thấp, nồng độ đường cao và độ pH thấp – ức chế sự phát triển của vi sinh vật. Hơn nữa, hoạt động kháng khuẩn của mật ong có thể được quy cho những con ong mật. Ong mật thêm glucose oxyase (một loại enzyme) trong khi tạo mật ong, biến glucose có trong mật ong thành hydro peroxide. Hydrogen peroxide này độc cho vi khuẩn.
Cách dùng mật ong
Bạn có thể áp dụng mật ong thô và hữu cơ vào khu vực bị ảnh hưởng bởi mụn trứng cá, để yên trong một thời gian và sau đó rửa sạch. Hoặc bạn có thể thêm một muỗng cà phê mật ong vào kem dưỡng da mặt của bạn để tăng thêm lợi ích của kem.
Điều trị mụn trứng cá ở người trưởng thành thành công có thể mất rất nhiều thời gian vì các nguyên nhân ở từng người là khác nhau. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để hiểu chính xác nguyên nhân gây ra mụn trứng cá của bạn, và dựa vào đó, bạn có thể thực hiện một phương pháp điều trị tình trạng mụn trứng cá của mình một cách toàn diện.
Xem thêm những chia sẻ hay khác:
- Mẹo ngăn ngừa và điều trị mụn nhọt, mụn trứng cá tại nhà
- Cách sử dụng Baking Soda để điều trị mụn hiệu quả
- Cách sử dụng dầu mè để điều trị mụn trứng cá
- Cách sử dụng dầu mè để điều trị mụn trứng cá
- 10 Cách sử dụng lá bạc hà để loại bỏ sẹo mụn đơn giản
- Cách ăn uống để làm sạch làn da nhanh và trị mụn trứng cá
Doctor Anna
Doctor Anna là bác sĩ tư vấn chăm sóc da và chữa trị các bệnh về da liễu hàng đầu tại TPHCM và Hà Nội hiện nay, với gần 20 năm nghiên cứu các bệnh về da và nghiên cứu ra nhiều loại thuốc giúp da luôn khỏe mạnh, phòng chống các bệnh da liễu.
