Bệnh lậu là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị
Bệnh lậu là một bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) do nhiễm vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae. Bệnh thường có xu hướng lây nhiễm sang các khu vực ẩm ướt của cơ thể như:
- Niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang tiết niệu)
- Mắt
- Họng
- Âm đạo
- Hậu môn
- Cơ quan sinh sản ở nữ (ống dẫn trứng, cổ tử cung và tử cung)
Bệnh lậu truyền từ người này sang người khác qua quan hệ tình dục bằng miệng, hậu môn hoặc âm đạo không được bảo vệ. Những người có nhiều bạn tình hoặc không sử dụng bao cao su mỗi lần giao hợp thường có nguy cơ lây nhiễm các bệnh STD cụ thể là bệnh lậu cao.
Cách tốt nhất để phòng tránh các bệnh lây nhiễm tình dục là kiêng khem, một vợ một chồng (quan hệ tình dục chỉ có một đối tác) và sử dụng bao cao su đúng cách. Một số trường hợp khiến bạn quên đi việc bảo vệ khi quan hệ tình dục như: Uống quá nhiều bia rượu, lạm dụng thuốc bất hợp pháp đặc biệt là sử dụng thuốc tiêm tĩnh mạch.
Triệu chứng của bệnh lậu
Người mắc bệnh lậu thường xuất hiện các triệu chứng sau 2 đến 14 ngày sau khi tiếp xúc. Có những trường hợp người bị nhiễm bệnh lậu không bao giờ phát triển các triệu chứng đáng chú ý.
Tuy nhiên, những người mắc bệnh lậu không có triệu chứng được gọi là là người mang mầm bệnh không triệu chứng nhưng vẫn có khả năng truyền nhiễm. Khi không xuất hiện các triệu chứng khiến người mắc bệnh rất dễ lây nhiễm cho đối tác vì chưa có các biện pháp phòng tránh phù hợp.
Triệu chứng bệnh lậu ở nam
Ở nam giới, khi bị lây nhiễm bệnh lậu thường không xuất hiện các triệu chứng đáng chú ý nào trong những tuần đầu. Cũng có những trường hợp có thể không bao giờ xuất hiện các triệu chứng.
Thông thường, các bệnh lây nhiễm thường bắt đầu xuất hiện các triệu chứng sau khi xâm nhập vào cơ thể sau 1 tuần. Triệu chứng đáng chú ý đầu tiên ở nam giới thường là cảm giác nóng rát hoặc đau đớn khi đi tiểu . Khi tiến triển sẽ xuất hiện thêm các triệu chứng khác bao gồm:
- Đi tiểu nhiều và gấp hơn
- Dương vật tiết ra các dịch như mủ hoặc nhỏ giọt có màu trắng, vàng, be, hoặc xanh lục.
- Dương vật sưng hoặc đỏ ở phần đầu
- Sưng hoặc đau ở tinh hoàn
- Đau họng nhiều ngày không khỏi
Vi khuẩn sẽ ở trong cơ thể một vài tuần sau khi các triệu chứng đã được điều trị. Một số trường hợp hiếm gặp, bệnh lậu có thể tiếp tục gây tổn thương cho cơ thể, đặc biệt là niệu đạo và tinh hoàn, thậm chí có thể lây lan đến trực tràng.
Triệu chứng bệnh lậu ở nữ
Ở nữ thường có những trường hợp không hề xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào của bệnh lậu. Nhưng khi chúng bắt đầu xuất hiện thường có xu hướng nhẹ hoặc tương tự như các bệnh nhiễm trùng bình thường khác khiến họ rất khó phát hiện. Nhiễm trùng lậu có thể khiến bạn bị nấm âm đạo ở mức độ bình thường hoặc nghiêm trọng.
Các triệu chứng bệnh lậu ở nữ bao gồm:
- Âm đạo có dịch tiết ra hoặc chảy nước, chúng thường có màu kem hoặc hơi xanh.
- Đau hoặc nóng rát khi đi tiểu
- Nhu cầu đi tiểu thường xuyên hơn
- Kinh nguyệt nhiều hơn hoặc xuất hiện các đốm
- Viêm họng
- Cảm thấy đau, khó chịu khi quan hệ tình dục
- Đau nhói bụng dưới
- Sốt
Cách chẩn đoán bệnh lậu
Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể chẩn đoán nhiễm lậu theo nhiều cách. Họ có thể lấy một mẫu chất lỏng từ khu vực có triệu chứng bằng tăm bông (dương vật, âm đạo, trực tràng hoặc cổ họng) và đặt nó trên một phiến kính. Nếu có dấu hiệu của việc nhiễm trùng khớp hoặc máu bác sĩ sẽ lấy máu hoặc chất lỏng từ các khớp có triệu chứng.
Sau đó, họ sẽ thêm một vết bẩn vào mẫu và kiểm tra nó dưới kính hiển vi. Nếu các tế bào phản ứng với vết bẩn, rất có thể bạn bị nhiễm lậu. Phương pháp này tương đối nhanh chóng và dễ dàng, nhưng nó không cung cấp sự chắc chắn tuyệt đối. Thử nghiệm này cũng có thể được hoàn thành bởi một kỹ thuật viên phòng thí nghiệm.
Phương pháp thứ hai liên quan đến việc lấy cùng một loại mẫu và đặt nó vào một món ăn đặc biệt trong môi trường vi khuẩn dễ dàng phát triển trong vài ngày. Sau vài ngày nếu xuất hiện nhiều vi khuẩn lậu tức bạn đã bị nhiễm bệnh. Kết quả sơ bộ có thể được chẩn đoán trong vòng 24h nhưng để có kết quả chính xác cuối cùng thì phải cần tới 3 ngày.
Biến chứng của bệnh lậu
Phụ nữ khi mắc bệnh lậu thường có nguy cơ xuất hiện biến chứng lâu dài do không phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Nếu không được điều trị, loại vi khuẩn này có thể xâm nhập lên đường sinh sản như tử cung, ống dẫn trứng và buồng trứng. Tình trạng này được gọi là bệnh viêm vùng chậu (PID) và có thể gây đau dữ dội mãn tính và phá hủy cơ quan sinh sản nữ. PID cũng có thể được gây ra bởi các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Ở phụ nữ khi bị nhiễm bệnh lậu có thể khiến vi khuẩn phát triển và phá hủy và thu hẹp khu vực ống dẫn trứng khiến bạn khó có thai hoặc có thai ngoài tử cung. Mang thai ngoài tử cung là khi trứng được thụ tinh cấy bên ngoài tử cung mà không thể bị vào bên trong cơ quan sinh sản. Nhiễm lậu có thể truyền sang trẻ sơ sinh trong khi sinh .
Nam giới nếu mắc bệnh lậu có thể gây hẹp niệu đạo hoặc bị chèn ép gây đau bên trong dương vật. Việc bị nhiễm trùng lậu có thể khiến bạn khó có con hoặc vô sinh.
Khi vi khuẩn lậu lây lan vào máu, cả nam và nữ đều có thể bị viêm khớp , tổn thương van tim hoặc viêm niêm mạc não hoặc tủy sống. Đây là những điều kiện hiếm gặp nhưng thường rất nghiêm trọng.
Cách điều trị bệnh lậu
Thuốc kháng sinh hiện đại có thể chữa được hầu hết các bệnh nhiễm trùng lậu. Hiện nay, có rất nhiều cơ sở cung cấp chẩn đoán và điều trị bệnh lậu miễn phí tại các phòng khám y tế do nhà nước tài trợ.
Các biện pháp khắc phục bệnh lậu tại nhà
Hiện nay vẫn chưa có biện pháp khắc phục và điều trị bệnh lậu bằng thuốc không kê đơn. Nếu bạn nghi ngờ mình bị mắc bệnh nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để khám và có biện pháp điều trị kịp thời.
Điều trị bệnh lậu bằng kháng sinh
Bệnh lậu thường được điều trị bằng cách tiêm kháng sinh Ceftriaxone một lần vào mông hoặc một liều Azithromycin bằng đường uống. Một khi dùng kháng sinh, bạn sẽ cảm thấy bệnh khuyên giảm ngay trong vài ngày.
Hiện nay, bệnh lậu vẫn đang được khuyến cáo tại cơ sở y tế. Tại đây, đối tác tình dục của người nhiễm bệnh cũng sẽ được xác định, liên lạc, xét nghiệm và điều trị sớm để giúp ngăn ngừa sự lây lan. Bên cạnh đó, họ cũng liên lạc với những người khác mà những người này đã có quan hệ tình dục trước đó.
Các kháng sinh điều trị bệnh lậu ngày càng được đa dạng hóa dưới nhiều hình thức. Người bị nhiễm lậu có thể cần được điều trị rộng rãi hơn với một đợt cho uống kháng sinh hoặc liệu pháp kép với hai loại kháng sinh khác nhau. Thông thường, điều trị bệnh lậu bằng kháng sinh diễn ra trong vòng 7 ngày trị liệu.
Các kháng sinh được sử dụng cho quá trình điều trị lâu dài thường được dùng một hoặc hai lần một ngày. Một số loại kháng sinh phổ biến được sử dụng bao gồm azithromycin và doxycycline. Các nhà khoa học đang làm việc để phát triển vắc xin này giúp ngăn ngừa nhiễm trùng lậu.
Cách phòng chống bệnh lậu
Cách an toàn nhất để phòng ngừa bệnh lậu hoặc STDs khác là không quan hệ tình dục. Nếu có phải sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp phòng tránh hợp lý. Điều quan trọng là nên chia sẻ mọi vấn đề với bạn tình, kiểm tra STD thường xuyên và tìm hiểu xem họ đã được thử nghiệm chưa.
Nếu bạn tình của bạn có dấu hiệu bị nhiễm trùng hoặc lịch sử về tình dục không tốt hãy tránh mọi tiếp xúc tình dục với họ. Yêu cầu họ tìm kiếm sự chăm sóc y tế để loại trừ bất kỳ nhiễm trùng có thể có thể truyền qua.
Nếu bạn đã từng mắc một trong các bệnh STD nào khác thì khả năng nhiễm lậu sẽ cao hơn người bình thường. Và sẽ càng nguy hiểm hơn nếu bạn có bạn tình mới hoặc có nhiều bạn tình.
Phải làm gì nếu bị lậu
Nếu bạn nghi ngờ bản thân có thể bị bệnh lậu thì nên dừng ngay mọi hoạt động tình dục. Sau đó nên đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám và thử nghiệm càng sớm càng tốt.
Khi tới khám hãy chia sẻ với bác sĩ một số vấn đề như:
- Triệu chứng chi tiết của bạn
- Chia sẻ về lịch sử tình dục trước đó
- Cung cấp thông tin liên lạc cho các đối tác tình dục trước đó để bác sĩ có thể liên hệ với họ ẩn danh thay mặt bạn.
Nếu bạn đang còn tiếp xúc với bạn tình của mình, hãy chia sẻ cho họ biết rằng họ nên được kiểm tra ngay lập tức. Nếu bạn đang dùng thuốc kháng sinh, điều quan trọng là phải uống đủ thuốc để đảm bảo rằng các vi khuẩn gây bệnh đã được tiêu diệt hoàn toàn.
Việc rút ngắn giai đoạn dùng kháng sinh có thể khiến vi khuẩn dễ dàng phát triển và lây lan và đề kháng với kháng sinh. Bạn cũng cần theo dõi tình trạng mình với bác sĩ của bạn một đến hai tuần sau đó để chắc chắn rằng nhiễm trùng của bạn đã được loại bỏ.
Nếu kết quả trở lại âm tính và bạn tình của bạn cũng không bị nhiễm trùng, bạn có thể tiếp tục hoạt động tình dục.
Xem thêm các bài viết về bệnh xã hội khác:
- Các dấu hiệu và biến chứng thường gặp của STD ở nam giới
- Bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục ở nữ và những thông tin cần biết
- 4 bệnh lây nhiễm tình dục không thể chữa khỏi
- Bệnh nhiễm trùng miệng (STDs miệng) và biến chứng thường gặp
Hoài Phương
Hoài Phương - Biên tập biên viên chính thức tại Rockit Online. Trang chuyên chia sẻ các tin tức, sức khỏe, gia đình và những bí kíp làm đẹp hay cho mọi người. Hoài Phương rất mong quý độc giả hãy đóng góp ý kiến thông qua các bình luận của bài viết. Xin cảm ơn.
